ئهحمهد رجهب
ئهم رووداوه له دهربهندیخان به رووداوی تانكهكه ناسراوه.
له تێكۆشاندا له پێناو ئامانجه پیرۆزهكانی گهل و دوارۆژێكی پرشنگدار بۆ گهلانی ترو مرۆڤایهتی پێشكهوتوخواز ژمارهیهكی زۆر خۆیان بهخت ئهكهن و ئهبنه قوربانی و شیوعییهكان و چهپهكان لهو بوارهدا رۆڵی سهرهكییان نواندووهو پێشهنگ بوون.
له درێژهی كاروانی تێكۆشانداو، له گهرمهی ئیشوكاری رێكخراویی حزبداو، لهم رۆژهدا پێش {53} ساڵ له لایهن ئیستخباراتی كهتیبهی (32) ی سوپای عێراق به هاوكاری بهریوبهرایهتی ئاسایشی دهربهندیخان و، له ماڵی كهسایهتی نیشتمانی و شیوعی ناسراو تێكۆشهر { حسهێن حاجی كهریمی زۆراب، بابی شههید (رهفیق ) له دهربهندیخان گیرام.
لهو رۆژانهدا بهرپرسی رێكخراوی دهربهندیخان بووم و، رۆژێكیان هاورێی تێكۆشهر عهبدوڵلای مهلا فهرهج قهرهداغی { مهلا عهلی} نامهیهكی بۆ ناردم له گهڵ پسووڵهی گواستنهوهی محهمهد ناوێك ( رهیس عورهفا) له كهتیبهی (32) له دهربهندیخان.
پسووڵه تایبهتییهكهی محهمهدم وهرگرت و، بهشیوهیهكی زیرهكانه چاومان بهیهكتر كهوت و، دیار بوو محهمهد زێتهڵ و وریایه، بۆیه
پێش ئهوهی بیخهینه ناو رێكخراوی تایبهتی سهربازهكانی تر له كهتیبهی 32 و بهتالیۆنی دهربهندیخان، داوای زانیاری زیاترم له مهلا عهلی كرد.
دهربهندیخان به هوێ بهنداوهكهو شاخه بهرزكانی له رووی سهربازییهوه شوێنێكی ئیستراتیجی گرنگ بوو، كهتیبهی 32 به فهرماندهیی موقهدهم كهمال ئهحمهد ئهلراوی و، بهتالیۆنی دهربهندیخان به فهرمانهیی جهمیل ئهلشێخلی تیادا جێگیر بوو بوون و، سهبارهت به هاتنی محهمهد گوماناوی بوو، دڵنیا نهبووم بخرێته ناو رێكخراوی سهربازهكان و، ههر له چوارچێوهی ئهو بارودۆخهدا له رۆژی 7/8/1965 گیرام.
ئێمه وهك حزبی شیوعی عێراق له چهند شوێنێكی كوردستان له شۆرشی ئازادیخوازانهی كورد بهشدار بووین و، لقی {10} ی تێكۆشهر له قهرهداغ بوو، نزیكترین هێزی پێشمهرگهی حزب بوو له ناوچهكهدا، هاورێ مهلا عهلی بهرپرسی یهكهمی رێكخراوهكانی حزب و، هاوكات سهرلقی لقی {10} بوو.
لقی {10} وهك هێزێكی پێشمهرگه پێویستی به زۆر شتومهك و كهرهسته ههبوو، وهك دووربین و تهقهمهنی و تفاقی سهربازی و، بۆ ئهو مهبهسته قسهمان له گهڵ رهیس عورفا محهمهد كردو، ئامادهیی پێشاندا بهرامبهر نرخێكی كهم و، له كۆبوونهوهی داهاتوو له برواری 7/8/1965 ههندی شتومهكی هێناو، به هاوری حسهێن رهوانهی جییهكی ترمان كردو، به هاوری حسهینم وت له مامرستا غهریب حهمه سهعید ئهندامی لێژنه له دهربهندیخان ههندێ پاره له بری ئهو شتومهكانه بێنێت.
له گهڵ دهرچوونی هاوری حسهێن له ماڵهوهو، له پاش ماوهیهكی كورت هێزێكی سوپاو ئهفسهرێك و، تاقمێكی ئاسایش و مفهوهز غالب و، موختاری شار شیخ محهمهد مهلا قادر بانیخێڵانی ههڵیانكوتا سهر ماڵی هاورێی تێكۆشهرو، یهكسهر ئهفسهرهكه زلهیهكی كێشا به بهناگۆێی رهیس عورهفا محهمهدو كهوته لێدانی و، فهرمانیدا به سهربازهكانی به مردووی بێبهنهوه بۆ كهتێبه و، له منی پرسی نهخشهی چیتان ئهكێشا؟ منیش وهڵامم نهدایهوهو، زانیم رهیس عورهفا محهمه توانی خوێ بخزێنهته ناو رێكخراوی حزبمان و، ئهفسهرهكه كێشای به سهرمداو پرسیارهكهی دووباره كردهوه و، منیش زۆر به هێمنی وتم: من بهرهو ماڵهوه بۆ كهمپی خوار ئهرۆیشتم و ئهو كابرایه كه له گهڵ سهربازهكانت بۆ بارهگای كهتیبه ناردتهوه وتی: ئهمهوێ لهم ماڵه { بێستانهكهی تێكۆشهر حسهێن} تهمانهو بامیهو سهوزه بكرم ئهتوانی یارمهتیم بدهی له وهرگێران چونكه كوردی نازانم.
ئهفسهرهكه وتی: كوا ئهو شتومهكانه كه رهیس عورهفا محهمهد بۆتانی هێنا؟ و، به سهربازهكانی وت: ماڵهكه ببشكێنن و، سهربازو موختارو ئهمنهكان كهوتنه بشكنین و ماڵهكهیان ژێروبان كردو تووشی شۆك هاتن و هیچیان نهدۆزییهوهو، ئهفسهرهكه تووشی شڵهژان بوو و، داوای كهرهستهكانی ئهكرد بۆ ئهوهی بیگێرێتهوه بۆ كهتیبه و، له باوهرهدا نهبوو شتهكان بهو خێرایه گواسترا بێتهوه بۆ شوێنێكی ترو، لهوێ ( زانیم نهخشهی شانۆگهرییهكی كرچوكاڵیان دارشتهوه بۆ گرتنم و نهێنییهكانی حزب بدركێنم) كاتێك زانی وهڵامم نییه كهوته لێدانم و به توورهییهوه به تاقمهكهی وت: لێدهن و بیبهن بۆ ناو ئۆتۆمبێلهكهو، له ماڵ حاجی حسهێن هاتینه دهرهوهو، به شهق و زللهو بۆكس به تهنافهكانی گهرماوهكهی حاجی تالیب كۆكسی دهست و قاچهكانم بهسترانهوهو، به راكێشان تا لای زیلهكه كه له بهردهم یهكهمین مزگهوتی ئهوسای دهربهندیخان وهستا بوو بردمیان و، فرێیاندامه ناو زیلكهو دهم وچاوو روومهتم سووتاو، له بهر ئهوهی لهشم و قاچ و دهستهكانم بهسترابوونهوه نهمتواتی له گهرمای پلێتی زیلهكه رزگارم بێت و، بهو شێوهیه تا كهتێبه مامهوه.
له كتیبه بردمیانه ژورهكهی فهرمانده ولهوی موقدهم كمال الراوی وتی: ئهمناسی؟ وتم: گرنگ نییه بتناسم یان نهتناسم بهڵام ئهمهوێت بزانم بۆ منتان گرتووه؟ فهرمانده پێكهنی و وتی: ئهگهر یارمهتیمان بدهیت و له گهڵماندا راستگۆ بێت یهكسهر بهرهڵات ئهكهێن و، نهوهستاو پرسیاری كردو وتی: ئهندامانی رێكخراوی حزبهكهتان لهم شاره كێن؟ مهبهستم رێكخراوی حزبی شیوعی عێراقه؟ و، ئهندامانی هێڵی عهسكهری كێن؟ پهیوهندی به كێوه ئهكهێت؟ ناو بهرپرسهكهت چییه؟ ئهركی هێزهكهتان له ناو بزوتنهوهی “”یاخیبووی كورد چییه””؟ جموجوڵ و چالاكی لقی {10} چییه؟ و، ههندی پرسیاری تریش و، له وهڵامدا وتم: من به رێی خۆم ئهرۆیشتم له پر رهیس عورهفایهكم دی و، وتی ئهتوانی یارمهتیم بدهی له كرینی تهماتهوهوسهوزه بهڵام تۆ له بارهی رێكخراوهكانی حزبی شیوعی عێراق پرسیار ئهكهێت ، من هیچ زانیارییهكم نییهو نازانم لقی {10} چییه.
موقهدهم كمال الراوی وهك گای تۆر له شوێنهكهی خوێ ههڵساو به نهرم ونیان وتی: من ئازادت ئهكهم ئهگهر بڵێت: ئهو ( ماڵه جێی خراپهكارییه) و، منیش یهكسهر تهقیمهوه وقیراندم و وتم: كمال الراوی ئهزانێت كام ئافرهت خراپكارو سووكه؟ جارێكی تر وهك شێت و به توورهییهوه وتی: كێیه؟
منیش وهك لاوێكی خوێن گهرم و راشكاوانه وتم: ژنی ئهو ئهفسهرانهی كه دێنه كوردستان بۆ كوشتنی گهلێكی بێوهی، لهوێدا عروبهچی كمال الراوی خوێ پێنهگیراو، به دهمانچهكهی هات به سهروگوێلاكم و خوێن به ناوچاوانمهوه هاته خوارهوهو، بانگی رهیس عورفا محهمهدی كردو وتی : بیبهن بیكوژن و، ههر لهوێ به لولهی تانكێك ههلیانواسیم و، به شوڵ به سهرپهرشتی محهمهد كهوتنه لێدانم و، پاشان دهستمیان به ئۆتۆمبێلك و قاچهكانم به ئۆتۆمبێلێكی تر بهستهوهو بۆ ترساندنم، كراسهكهیان له بهرم داكهندو، له پاش لێدانم و بۆ پشوودان جگهرهكانیان له سهر پشتم و جاروبار سێنگم دائهنا ( باشترین تهپڵهك) یان دۆزێیهوه، له پاش چهند ۆرژێك ڵیدانی وهحشیانه به رهتڵێكی عهسكهری (قافڵه) له دهربهندیخان گواستمیانهوه بۆ جهلهولاو پاشان بۆ
سهربازگهی سهعهد له باقوبه و بهغدا و كهركوك و سلێمانی.
زیندانی سلێمانی له چاو بهغداو كهركوك وهك (بهههشت) وابوو، له سلێمانی ئاگادار كرامهوه لهگهڵ مام هوسهینی هوسهینی هۆرێنی و حاجی محهمهدی كهریمی زۆراب ئهدرێن به دادگای عهسكهری و ، ئێمكانه من سزای له سیدارهدان بدرێم ئهگهر بهڵگهیان دهسكهوێت كه من له گهڵ حزبهكانی دژ به رژێم هاوكار بم، به هوێ شهركردن له گهڵ یهكێك له سهرسهرییهكان بهناو (عمر بههاو) و خاینێكی روورهش بۆ كهركوك گواستمیانهوهو، زیندانی كهركوك (تهویلهكه) به پێی راپۆرتی ڤێتهنهری ( بیطره) دهستنادات وڵاخ تیادا بژێ كه چی (600) كهسی تیا بوو.
كمال الراوی دهركهوت سیخوری ئیسرائیله له تاقمهكهی یوسف زهڵخا، له بهرهكانی شهر له سوریا به جلی خهو (پیجامه) هێنایانهوه بۆ بهغدا و وله پاش سزادانی گولله باران كراو، لاشهكهیان له مهیدانی ئازادی (باب الشهرجی) له ناوهراستی بهغدا ههڵواسی.
نهمری بۆ تێكۆشهر حسهێن حاجی كهرێم زۆراب. سهربهرزی بۆ تێكۆشهری بێ هاوتا رابیعه خان داێكی شههید رهفیق.
مردن بۆ دوژمنانی شیوعییهت.
ئهم بابهته به عهرهبی له 7/8/2005 بڵاو كراوهتهوهو، له سهر ئهم لینكه:
http://www.ahewar.org/debat/show.art.asp?aid=42778
7/8/2018