لەژمارە 16ى 24/1/2010ى پاشکۆی هونەرى رۆژنامەى هەولێر هاوکارم و هاوڕێم کارزان گلى دیدارێکى تێر و تەسەلى هونەرى لەگەڵ هونەرمەندى ناسراو و خاوەن سەلیقەى تایبەت بەخۆی خالید رەشید ئەنجامداوە، ئەوەى بەوردى ئەو دیمانەیە بخوێنێتەوە بۆی دەردەکەوێ کە سەرجەم وتەکانى خالید رەشید هى ئەوەن هەڵوەستەى لەسەر بکرێ و قسەى لەبارەوە بکرێ، لەوەش گرنگتر ئەوەیە کە دەکرێ بۆ خزمەتى هونەرى کوردى و پێشکەوتنى ئەو هونەرە سوود لە قسەکانى وەربگرین، بەڵام ئەوەى کە لێرەدا مەبەستمە قسەى لەبارەوە بکەم و هەڵوەستەى لەسەر بکەم بەشێک لە قسەکانى خالید رەشیدە، کە دەڵێ: “ئەگەر بڕیارى سیاسی نەبێت راوێژکارى هونەرى نەیدەتوانى ببێتە خاوەن ئەو هەموو پارەو پوولەو بچێت گەنجەکانمان راپێچی میسر و لوبنان بکات و جوگرافیاى میوزیکمان ببەستێتەوە بە وڵاتانى عەرەبەوە، ئەگەر بڕیارى سیاسی نەبووایە ئەو برادەرە دەبووایە لەهەموو ژیانیدا سیری بخواردایەو زوڕناى بژەنایە”، ئەوە بەشێک لەو وتەیەى خالید رەشیدە کە لەبارەى تەداخولى سیاسی لەهونەر دەیکات.
پێموانییە لەو کوردستانەى خۆمان لەهیچ سەردەمێکدا و بەتایبەتى لەو چەند ساڵەى دواییدا هیچ بابەتێک بەقەد مەسەلەى بوونى راوێژکارى هونەرى سەرۆکى حکومەتەوە قسەى لەبارەوە کرابێ، کەچی دەبینین هیچ وەڵامێک بۆ ئەو قسانە نەبووە، لە هەمووشی سەیرتر ئەوەیە وێڕاى ئەوەى دەسەڵاتى سیاسی لە کوردستان لەمەڕ ئەو بابەتە خۆیان بێ دەنگ و وەڵام کردووە، کەچی خودى ئەو راوێژکارەش لە بەرامبەر ئەو قسانەدا بێ دەنگە.
جیا لەهەموو ئەوانە لەماوەى ئەو چەند ساڵەى کە هەڵکەوت زاهیر وەکو راوێژکارى هونەرى سەرۆکى حکومەتى هەرێمى کوردستان کارى کردووە، زۆر کەم دیدارى لەگەڵ سازکراوە و لەبەشی هەرەزۆری زۆری دیدارەکانیشدا پرسیارى رۆژنامەنووسان بریتى بووە لە پرسیارى تەقلیدى و نا مەنتقی، تەنها چەند دانەیەک لەو دیدارانە نەبێ، بۆ نموونە من لە دیدارێکمدا لەگەڵ جەنابی کە لە ژمارە 90ى هەفتەنامەى بەدرخان بڵاوکراوەیەوە دەربارەى کارەکانى پرسیارگەلێکى توندم لێی کرد، لەیەکێک لە پرسیارەکانم لێیم پرسی: دەڵێن هەڵکەوت زاهیر میلۆدیەکانى لەمیسر بەپارە دەکڕێ و دەیهێنێ لێرە بەناوى خۆی بڵاوى دەکاتەوە، ئەمە چەند ڕاستە؟ لە وەڵامدا زۆر بە تووڕەییەوە گوتى: “ئەوە هەر پرسیار نییە لاى من، جوابیشم پێ نییە بۆیان، ئەوە هەر پرسیار نییە نامەوێ هەر بشی کەى ئەوە خەڵکێکى بێ مستەواو نەزان کە لە میوزیکى …… نامەوێ هەر بشى کەى ئەوە خەڵکێکى بێ مستەواو نەزان کە لە میوزیک نازانن، غەیرەیی بەکارى من دەبەن کە هەن… نا نا ئەو پرسیارانە هەر تەرک کە، ببوورە مەبەستم تۆ نییە، مەبەستم ئەو بێ مستەوایانەن کە ئەو قسانە دەکەن”، خۆی لە خۆیدا خودى ئەو وەڵامەو تووڕەبوون و هەڵچوونەکەى هەڵکەوت زاهیر جێی پرسیارە، من ئەوکاتیش پێیم گوت بۆچی جەنابت لە وەڵامى ئەو پرسیارەدا هەوڵت نەدا هونەرمەندان و گوێگرانى کورد بێنیە سەر ئەو بڕوایەى کە پێتوایە ئەو کارانەى تۆ دەیکەى ستایلی نوێی جیهانین و هونەرى کۆنى میسری نین، بەڵام ئەوە وەڵامەکەى ئەو بوو، هیچی دیکەى لەو بارەیەوە نەگووت.
بەهەرحاڵ ئەو نموونەیەم تەنها بۆ ئەوە هێنایەوە کە هونەرمەندان و رۆژنامەنووسان باش بزانن کە ئەو راوێژکارەى سەرۆکى حکومەت بەهیچ جۆرێک بایەخ بە رەخنەکان ناداو شتەکان دەبینێ و دەشیخوێنێتەوە، بەڵام خۆیانى لێ بێ دەنگ دەکا، نازانم بۆ؟ کەسە نزیکەکانى لەخۆی دەڵێن ئەو زۆر سەرقاڵە و ناتوانێ وەڵامى ئەو هەموو شتە بداتەوە، بەشێکیش کە زیاترینى چینى هونەرمەندانن پێیانوایە ئەو هەر بەو بێدەنگى کارکردنە لە بەرژەوەندیەتى، نەوەکو وەڵام بداتەوە و شتەکان لەسەرى بتەقێتەوە.
لێرەوە ئەگەر بێمەوە سەر باسەکەم و تیشک بخەمە سەر قسەکانى خالید رەشید بەر لەهەر شتێک دەبێ بڵێم دەزانم خالید رەشید ئەو قسانەى بۆ ئەمڕۆ نەکردووە، بەڵکو بۆ ئەوەیەتى دواى چەندەها ساڵ و بۆ مێژوو بیسەلمێنێ کە ئەو لەکاتى خراپی رەوشی هونەرى کوردى هاتۆتە وەڵام و فاکتەرەکەشی دیاری کردووە، کە دەسەڵاتى سیاسی و تێکەڵکردنى سیاسەتە بەهونەر.
من لێرەدا رەخنەیەک رووبەڕووى هەموو هونەرمەندان دەکەمەوە و دەبێ لێشمى قبوڵ بکەن، کە ئەوان بۆچی بەدرێژایی ئەو چەند ساڵە تەنها قسەیان لەسەر کارە هونەرییەکانى هەڵکەوت زاهیر کردووە و بەس، بۆچی ئەوان باس لەوە ناکەن ئەو وەک راوێژکارى سەرۆکى حکومەتێک کە ئەو حکومەتە هى هەمووانە، کەچی ئەو بۆ بەرژەوەندى خۆی و چەند کەسێکى نزیک بەکارى دێنێ قسە ناکەن؟ ئاخر کەى کاری راوێژکارى هونەرییە پرۆژە یاساى پاراستنى مافی هونەرمەندان پێشکەشی پەرلەمان بکا، بەو مەرجەى کە هیچ یەک لە هونەرەکانى “شانۆ، سینەما، دراما، شێوەکارى، فۆتۆگرافی..” تێدا نەبوو، تەنها میوزیک و گۆرانى بوو، بۆچی لەو کاتەدا نەک خودى هونەرمەندان بەڵکو رێکخراوى هونەرمەندانى کوردستان و وەزارەتى رۆشنبیریش لێی بێ دەنگ بوون، تاکو لە کۆتاییدا بە داوایەکى شەرمنانە یاساکەیان لە پەرلەمان کێشایەوە و تا ئێستاش کەس نازانێ چارەنووسی ئەو یاسایە چییە و کەى مافی هونەرمەندان دەپارێزرێ، وەرن هونەرمەندانى کورد هەموو ئەو کارانەى هەڵکەوت زاهیر بخەنە لاوە کە بەشی هەرەزۆری کارەکانى عەرەبین و دوورن لە ستایلی کوردى، بەڵام کێن ئەو شانۆکار یا سینەماکار یا شێوەکارانەى راوێژکارى هونەرییان دیوە و ئەویش دەزانێ موعاناتیان چییە، من نازانم بۆچی وێڕاى ئەو هەموو کارە باشانە لە کابینەى پێنجەمدا کەسێک نەبوو لە کارەکانى هەڵکەوت زاهیر بپێچێتەوە و بڵێ ئەرێ هونەر تەنها میوزیک و گۆرانییە؟!
لەهەموو ئەوانە سەیرتر گەر خودى هونەرمەندان خەتابار نین، بۆچی کە لەگەڵ سەرۆکى هەرێم کۆبوونەوە کەسیان بەجدى باسیان لەو بابەتە نەکرد، یان ئەگەر کردیشیان بۆچی کە وەڵامى داواکەیان نەبوو، بێ دەنگ بوون و هیچ هەڵوێستێکیان نەبوو؟
هەروەکو لە وتارەکەى ژمارە 133ى 22/1/2010ى هەفتەنامەى بەدرخان ئاماژەم پێکردووە بۆچی راوێژکارى هونەرى سەرۆکى حکومەت کە تەنها کار بۆ گۆرانى دەکا، لەوەشیاندا بە عەدالەت کارى بۆ بەشی هەرەزۆری گۆرانیبێژان نەکردووە، بە تایبەتى کچ و ژنە هونەرمەندەکان، چونکە ئەو خۆى دەڵێ ئامانجى سەرەکى هێنانە پێشەوە و بایەخدانە بە ئافرەتان، بەڵام چۆن ئافرەتانێک، کە ئەوان دەبینین و گوێ لە ئایشەشان و هونەرمەندە ئافرەتەکانى دیکە دەگرین دەبێ شەرم لەخۆمان بکەینەوە، کە چۆن لە هونەرێکى تاسەر ئێسقان کوردى و خاوەن پەیام رۆیشتین بەرەو هونەرو میوزیکى عەرەبی و نمایشکردنى جەستە لە شوێنى پەیام، گۆڕینەوەى هونەرى هەست بزوێن بە هونەرى هەوەس بزوێن.
هەموو ئەوانە و چەندان خاڵی دیکە، ئاخر کەى رەوایە وەزارەتێکى گەورە و گران هەبێ و پارەى خەیاڵی لێ سەرف بکرێ، کەچی لە بەرامبەر ئەودا راوێژکارێک هەبێ 10 بارتەقاى ئەوان دەستى بڕوا و کارى پێ بکرێ، لە کاتێکدا پێویستە راوێژکارى هونەرى تەنها کارێک و گرنگترین کار کە بیکا گەیاندنى پەیام و گلەیی و گازاندەکانى هونەرمەندانە بە خودى سەرۆکى حکومەت، کە ئەو راوێژکارەى ئێمە هەمانبوو، جگە لە کردنى چەند کارێک بە میزاجى خۆی و بەرهەمهێنانى چەند سیدییەک بۆ ئەو بەرهەمانەى ئاوازى خۆییان و رەنجاندنى سەدەها هونەرمەند لە دەسەڵات کارێکى دیکەى نەکردووە.
بە بڕواى من لەمڕۆی دەسەڵاتى کوردیدا و لەو رەوشە نالەبارەى هونەرى کوردى بەگشتى و گۆرانى و میوزیکى کوردى تێیکەوتوون و دەسەڵاتیش گوێ لەکەس ناگرێ، لە سیاغى بیرکردنەوەى ئەوان، ئەوە هونەرمەندانن دەبێ سیر بخۆن و زوڕنا لێبدەن، نەک راوێژکارى هونەرى، چونکە ئەو هەر چۆن و بە چ شێوازێک بێ، گرنگ ئەوەیە پلەکەى هەیەو پارەى خەیاڵی لەژێر دەستە، دەبا هونەرمەندانى دیکەش هەر بناڵێنن، ئەى ئەوە هەر هونەرمەندان نەبوون لە کاتى هەڵبژاردن هاتن ریکلامیان بۆ ئەو دەسەڵاتە کرد کە هەموومان دەخوازین ئەوان خزمەتى کورد بکەن، کەچی کەسێکیان ئەوکات لەبەر ئەو پاداشتەى پێیان درا، لەیادیان نەبوو کە پێویستە مەرجى ئەوە دابنێن لە کابینەى نوێدا یەکەم کارێ کە بکرێ لابردنى ئەو راوێژکارەبێ و لەشوێنى ئەو دانانى ئەنجوومەنى راوێژکارى کارێکى یەکجار گرنگە، بەڵام هونەرمەندان ئەوەشیان نەکرد. بۆ؟ نازانم!
لەوەش سەیرتر کوردەوارى خۆمان قسەیەکى هەیە دەڵێ لەدوو چوان مەچوو، ئەگەر ئێمە لەدوو چووانیش نەچین، ئەوا بەداخەوە لە کابینەى شەشەمدا تا ئەو ساتەشی من ئەو وتارەم نووسیوە دیار نییە کە ئەو کەسە وەکو راوێژکارى هونەرى سەرۆکى حکومەت ماوەتەوە یان نا، ئەوە پرسیارە و هەمووان عەوداڵین، ئەگەر لە شوێن و پلەى خۆی ماوەتەوە رایبگەیەنن با بزانینن ئەوجارەیان چی دەکا، ئەگەریش لاتان داوە هەر با بیزانین، خۆ عەیب نییە، ئاساییە لەگەڵ هەر گۆڕانکارییەک کەسە نەشیاوەکانیش لەشوێنى خۆیان لابرێن و لە شوێنى ئەودا کەسی دیکە دابنرێن.
ئیتر کاک خالید گیان با ئێمە لەو قسانە بگەڕێین، دەبا هەموومان بەیەک دەست و یەک نەفەس هەوڵبدەین و بزانین ئەوە بۆچی دەسەڵات گوێ لەقسەى هیچ هونەرمەندێک ناگرێ لەمەڕ ئەو مەسەلەیە، ئایا هونەرمەندان چینێکى وان کە حکومەت لێیان بێزاربێ، یان سیحرێکى دیکە هەیەو من و تۆ و هونەرمەندان نایزانن و ئەوان دەیزانن و لەو کوردستانە گەورەیەى خۆشمان لە هەڵکەوت زاهیر بترازێ کەسێک نییە بۆ ئەو پۆستە گرنگە!؟
مەسعودى مەلا هەمزە
07504566481
