عەبدولغەفار عەبدوڵڵا : هونەرمەندی بەئەزموونی بواری شانۆ و درامای کوردیی (عەلی ئەحمەد) وەک هونەرمەندێکی خاوەن ئەزموونێکی دەوڵەمەند، هونەرمەندێکی لێهاتوو بەتوانا لە بواری درامای کوردیی دا توانیویەتی خزمەتێکی بێ وێنە پێش کەش بە میللەتەکەی بکات، ئەو هونەرمەندە پتر لە (40) ساڵی تەمەنی خۆی داوە بە هونەرەکەی، ئەو تەمەنە زۆرەش کە لەگەڵ دونیای هونەردا بەسەری بردووە، پڕە لەشاکای یەکجار جوان و پڕ لەداهێنان، ئەو هونەرمەندە شان بەشانی دەستەیەک لە هونەرمەندانی شاری هەولێر، توانیویانە چەندیین بەرهەمی نایاب و پڕ لەجوانیان پێش کەشی مێژووی شانۆ و درامای کوردیی و هەولێری پایتەخت کردووە.
(عەلی ئەحمەد)ـی گەورە هونەرمەندی نێو شانۆ درامای کوردیی، لەمیانەی بەسەرکردنەوەیەکی هەفتەنامەی “هونەری هەولێر”ـدا، دوای ئەحواڵ پرسین و چەند گفتوگۆیەک لە گەڵ هونەرمەندە گفت شیرینە، بە ئاخێکی ساردەوە بەم شێوەیە هاتە ئاخاوتن و چەند قسەیەکی بۆ کردین و گوتی : “تەمەنێکمان بەخشی بەو هونەرە، ئەو هونەرەی بە عەشقەوە دەست لەملانی بووین بەرەو پیری چووین و بە نەفەسێکی دوور و درێژ و خۆراگرتن بەرامبەر چەندیین قۆناغی سەخت و دژوار هێنامان و نەمان هێشت بەرەو لەناوچوون بچێت، بە ئاواتی ئەوەی رۆژێک لە رۆژان بە ئازادی و بەنەفەسێکی باشتر و جوانتر کار بۆ هونەریی میللەتەکەمان بکەین، بەڵام مخابن ئەو هەموو هەوڵ و ماندووبونەی ئێمە بە فیرۆ چوون، سەیری رەوشی ئێستای دراما و شانۆی کوردیی دەکەم خەمێک دام دەگرێ نازانم چۆن پێناسەی ئەو خەمە بکەم، کە هەر دەڵێی ئاشی ئاو لێبڕاوە!!”.
هونەرمەند بەردەوام لەسەر قسەکانی و گوتیشی : “ئەوەتا خاوەنی زیاتر لە (20) کەناڵی ناوخۆیی و (15) تەلفزیۆنی ئاسمانین کەچی درامای (تورکی، فارسی و کۆریی) باڵادەستی خۆی نواندووە بەسەر هەموو تەلفزیۆنەکانمان، وایلێهاتووە خەریکە درامای کوردیی بیر دەچێتەوە!!، تێناگەم بۆچی ئاوایە؟! ئایا ئەوانەی لە تەلفزۆیەنەکان بەپرسن بیریان لەوە نەکردۆتەوە وا خەریکە کەللتور و فەرهەنگی ئەو وڵاتە بەرەو لەناو چوون دەڕوات، ئاخربوونی ئەو هەموو دراما بیانییە لە خزمەتی کەللتوری کوردییە، یاخوود خزمەتە بە فەرهەنگی بێگانەیەک کە هیچ پێویستیان بەوە نیە ئێمە سەیریان بکەین یان نا!!”.
هونەرمەند (عەلی ئەحمەد)ـی خاوەن ئەزموون هەروەها دەڵێت : “جاران لەسەردەمی ئەو رژێمە گۆڕ بەگۆڕ چووە، تەنها چەند سەعاتێک پەخشی تەلفزیۆنێکمان بەزمانی کوردی لە بەردەستدا بوو، کەچی نەک کوردستانی خۆمان بەڵکو کوردی رۆژهەڵاتیشمان رازی کردبوو لەخۆمان و بە ئومێدێکی پڕ لە جوانیەوە سەیر بەرهەمەکانی ئێمەیان دەکرد، بەڵام ئێستاکە خاوەنی ئەو هەموو کەناڵەیەن کەچی جموجۆڵی جاران باشتر و جوانتر بوون، درامای کوردیی لە ئێستادا تووشی شۆک بووە، هۆکاری ئەوەش من بەتەنیا دەگەڕێنمەوە بۆ کەناڵەکانمان، ئاخر کام لەو کەناڵە تەلفزیۆنانەی ئێمە توانیویانە بەرنامەیەکی داڕێژراویان هەبێ بۆ بەرهەم هێنانی درامای کوردیی، کەچی هەموو تەلفزیۆنەکان پێش بڕکێ دەکەن لەسەر کڕینەوەی درامایەکی تورکی و فارسی بۆ ئەوەی خێرا دۆبلاژی بکەن و پێش کەشی بکەن، بەداخەوە من لە ئێستادا دوای ئەو هەموو تەمەنە زۆر بێ ئومێدم بەرامبەر بەدرامای کوردیی باوەڕ ناکەم وا بەئاسانی ئەو رەوشە چارەسەر بکرێت، چونکە زۆر قسەمان کرد، زۆر هاوارمان کرد، کەس گوێی لێ نەگرتین بۆیە پێم وانیە درامای کوردی بەرەو ئاستێکی باشتر بڕوات، هەتا خاوەنی ئەو عەقلیەتەی بەڕێوەبەرانی کەناڵی تەلفزیۆنەکان بین، حاڵی درامای کوردیی زۆر بەرەو خرپتر دەڕوات نەکر باشتر”.
(عەلی ئەحمەد) پێی وایە هونەر هەمووی لەیەک رەگەوە سەرچاوە دەگرێت و هونەرەکانی دیکەش تاڕادەیەک بەرەو شێواو چووە، لەمبارەیەوە روونتر هاتە ئاخاوتن و گوتی : “هونەر وەک کانیاوێک وایە لەیەک شوێندا سەرچاوە دەگرێت، من پێم وایە نەک هەر درامای کوردی بەڵکو خەریکە مۆسیقا و گۆرانی کوردیش بەرەو شێوان دەچێت، سەیر دەکەیت گۆرانییەک بەرهەم دەهێندرێت یەک دووجار گوێت لێی دەبێت پاشان ئارەزوو ناکەی سەیری بکەیتەوە، یاخوود کلیپێکی رووت و بێ مانا بۆ گۆرانییەک دەکرێت، سەیر دەکەیت چەند کچێکی هێناوە سەمایان پێدەکات، ئەوەش تەنها بۆ ئەوەیە سەیری بکەن و هیچی تر، بەهەر حاڵ من نامەوێ قسە لەسەر هەموو بوارێک بکەم بەڵام پێم وایە هونەری کوردی بەگشتی پێویستی بە ئاوردانەویەکی جدی هەیە، ئەگەر بەو ئاڕاستەیە بڕوات پێم وایە داهاتوومان زۆر خراپ دەبێت و، بەو ئاستەی ئێستامان هیچمان پێ ناکرێت و ناتوانین یەک هەنگاو بچینە پێش، فەرموون سەیر بکەن هونەر لە دونیادا لە دەورو بەرمان بەرەو چ ئاستێک چووە، ئێمەش لەچ ئاستێکن؟! بۆیە هیوادارم لایەنی پەیوەندی دار زۆر ئاگاداری ئەو رەوشەبن و پێدواچوونەوەیەکی باش و خەمێک بۆ هەموو لایەنەکانی هونەر بخۆن، ئەگەرنا مێژوو رەحمان پێناکات و نەوەی داهاتووشمان بە سەر لێشواوی لەسەر ئەو رێچکەی ئێستا بەردەوام دەبن”.
ئەو هونەرمەندە بە ئەزموونە لەبەشێکی دیکەی قسەکانی دا دەربارەی رەوشی شانۆ لە ئێستادا بۆ چوونی خۆی بەم شێوەیە دەربری و گوتی : “شانۆی کوردیی هەرچی لەسەر بگوترێ جێگای دڵ پێسووتانە، چونکە سەیرکەن بۆ نموونە تاکە هۆڵێک کە دڵمان پێی خۆشە هۆڵی گەلە لەشاری هەلێر کە مێژوویەکی گەورەی هەیە ئەم هۆلە لەگەڵ شانۆی ئەم شارە، تائێستا بەشێوازێکی چاک بۆمان نۆژەن ناکەنەوە تاوەکو ببینە خاوەنی هۆڵێکی مۆدێرن، بۆ ئەوەی نمیشی شانۆییەکەنمان تێدا ئەنجام بدەین، ئیتر کە هۆڵێکی شانۆییمان نەبێ، باس کام لایەنی دیکەی شانۆیی بکەی؟!”.
هونەرمەندی بە ئەزموون (عەلی ئەحمەد)، کە پتر لە (40) ساڵی تەمەنی خۆی پێش کەشی هونەرەکەی کردووە، کەچی دوای ئەو تەمەنە زۆرە دەڵێت : “لە ئێستادا بەرامبەر رەوشی دراما و شانۆی کوردی زۆر بێ ئومێدم، ئیتر نازانم تازە چ ئومێدێک بۆ چاک بوونی ئەو رەوشە یاخوود بۆ داهاتوو بخوازم، خوای گەورە دەزانێ چەندە تەمەنم ماوە، ئیتر ئێمە دەرۆین و دوای ئێمەش بەتەنیا خوای باڵادەست دەزانێ رەوشی ئەو هونەرە بەرەو چ ئاقارێک دەڕوات، هەروەک لەسەرەتاوەش ئاماژەم بۆ کرد و دەیڵێمەوە، هونەرێک لە نێو ئەو هەموو قۆناغە سەخت و دژوارەی تا ئێرەمان هێنا، لێرەوەش بەداخەوە بەرەو ئەو ئاقارە رۆیشتووە، کە ئێستاکە دەیبینین چۆنە و بەچ شێوەیەکە!!”.
(عەلی ئەحمەد)ـی هونەرمەند دەربارەی هەبوونی چەند بەرهەمێکی درامی کە ناوە ناوە لەچەند شاشەیەک پێش کەش دەکرێت، بۆ چوونی خۆی دەربارەی ئەو بەرهەمانە بەم شێوەیە دەربڕی و گوتی : “هەبوونی هەندێک بەرهەم کە ناوە ناوە بەرچاومان دەکەوێت، ئەویش لە رێگەی چەند هەوڵێکی جیا جیای چەند دەرهێنەرێکی بەڕێزەوە ئەو کارانە دێنە بوون، ئەگەر کەم کوریشی تێدا بێ و لاوازیش بێ، لەلای من و لەلای جەماوەریش زۆر زۆر لەبەرهەمە بیانییەکان باشتر و جوانترە، هەرچەندە دەبوایە دراماکانمان لە ئاستی باشتر دابێ، بەڵام هەبوونی ئەو چەند درامایە وایکردووە نەفەسێک هەڵمژین و تا رادەیەک ئومێد بەخشێک بخاتە دڵی هونەرمەندان و جەماوەری هونەردۆستەوە، چونکە لە ئێستادا زۆر پێویستمان بەو بەرهەمە درامیانە هەیە، بەداخەوە دبوایە کەناڵەکان هەریەکەیان ساڵانە هەر هیچ نەبێ ببێتە خاوەنی بەرهەمێکی درامی چەند ئەڵقەی خۆیان، چونکە ئێمەی کورد خاوەنی چەندیین ئەکتەری بەتوانا و نووسەری لێهاتوو، هەروەها خاوەنی سەدان چیرۆک بەسەرهاتی مێژووین، کە بەسەر ئەم وڵاتە بەش مەینەتەی ئێمەدا هاتووە، دەبوایە ئێستاکە خاوەنی سەرمایەکی یەکجار دەوڵەمەندی درامایی بوینایە، نەک بەو شێوەیەی کە دەیبینم بۆیە زۆر خەفەتی لێ دەخۆم”.
لە کۆتایی دا هونەرمەندی بە ئەزموونی بواری شانۆ و دراما (عەلی ئەحمەد) دەربارەی دوایین بەرهەمی هونەریی خۆی رایگەیاند : “بۆ مانگی رەمەزان درامایەکی تەلفزیۆنیمان ئامادە کردووە، کە بریتیە لە (15) ئەڵقە بەناوی (فرمێسک)، لەلایەن (بەکر مەعروف) کاری دەرهێنانی بۆ ئەنجامداوە، هەریەک لە هونەرمەندانی هاوڕێیم (سەلام کۆیی، ئیبراهیم حەکیم، ئەنوەر عەزیز، ئەیام ئەکرەم، غازی شینە، نەوزاد رەمەزان، سوهام حەسەن، روپاک) لەگەڵ چەند هونەرمەندێکی دیکە بەشدارییان تێدا کردووە، هیوادارم کارێک بێت بە دڵی جەماوەری هونەردۆست بێت”.
عەبدولغەفار عەبدوڵڵا
Abdulgafar1981@yahoo.com