دووەمین کۆنگرەى هونەرمەندانى کوردستان، لەژێر دروشمى “پیشەیی، داهێنان، جوانکارى” سەر لەبەیانى رۆژی شەممەی رابردوو 25/12/2010 لە هۆڵی پێشەواى شارى هەولێر دووەمین کۆنگرەى هونەرمەندانى کوردستان، لە هەولێر کۆنگرەی هونەرمەندانی کوردستان دەستی پێ کرد و دواى (3) رۆژ لە گفتوگۆکردن و بە بەشداریى (202) ئەندام، کارەکانی کۆنگرە کۆتایی هات و ناوى رێکخراوەکە کرایە سەندیکاى هونەرمەندانى کوردستان.
بەپێی وتەکانى ئەندامانى نوێی ئەنجوومەنى سەندیکا، بڕیارە لە ئایندەیەکى نزیکدا و بە کۆنفرانسێک سەرۆک و ستافی ناوەندەکان و یەکێتییە پسپۆڕییەکان دیارى بکرێ، هەروەک خوێندنەوەى پەیامی کۆتایی کۆنگرە دوا بڕگەى ئەو کۆنگرە 3 رۆژییە بوو کە لەژێر چاودێری سەرۆکى هەرێمى کوردستان بەڕێوەچوو.
لەرۆژی سێیەمى کۆنگرەدا 27/12/2010 بە ئامادەبوونى دادوەر و نوێنەرى پارێزگاى هەولێر، مەراسیمى کۆتایی هەڵبژاردنى ئەندامانى ئەنجوومەنى سەندیکا بەڕێوەچوو، کە دواجار بە زۆرینەى دەنگ لیستى داهێنان سەرکەوت و هەریەک لە هونەرمەندان ( نیاز نورى) “نەقیب”، (چەتۆ نەورۆز) “سکرتێر” (فەرهەنگ غەفوور) “بەڕێوەبەری کارگێڕی و دارایی” (جەمال موشیر) “بەڕێوەبەرى دیسپلین” (لالۆ رەنجدەر) “بەرپرسی راگەیاندن و پەیوەندییەکان” (قاسم نورى و تاریق ئاکرەیی) ئەندامی یەدەگ، وەک ستافی نوێی ئەنجوومەنى سەندیکاى هونەرمەندانى کوردستان هەڵبژێردران.
هونەرمەند (ئەحمەد سالار) سەرۆکی پێشووی رێکخراوی هونەرمەندان لە لێدوانێکیدا بۆ رۆژنامەی “هەولێر” گوتی : “ئێمە وەک یەکەم دەستەی رێکخراوی هونەرمەندانی کوردستان، توانیمان ئەو چەند ساڵە هاوڕێ لەگەڵ ئەو هونەرمەندانەی لەگەڵمان بوون، دوای یەکگرتنەوەی هەردوو رێکخراوەکەی هەولێر و سلێمانی، قۆناغێکی زۆر سەختمان بەڕێکرد، بەداخەوە زۆر ئیش و کار هەبوو دەبوایە بیکەین، بەڵام نەمان کرد و خۆمان بەزۆر شتی دیکەوە سەرقاڵ کرد، کە دوور بوو لەکاری رێکخراو کاری هونەری و هونەرمەندان، بۆیە هەمیشە دۆعای ئەوەمان دەخواست، کە ئەو کۆنگرەیە ببسترێ و رێکخراوەکە بەرەو ئاستێکی باشتر بچێت، سوپاس بۆ خوا کۆنگرە بەڕێوەچوو، من پیرۆزبایی لەو دەستە تازە هەڵبژێرداراوەکە دەکەم، هیوادارم ئەو کارانەی ئێمە بۆمان نەکرا، ئەوان بتوانن بیکەن و بەدەستی بهێنن”.
(سالار)ـی هونەرمەند هەروەها ئەوەشی گوت : “کێشەی هەرگەورەی رێکخراوی پێشووی هونەرمەندان ئەوەبوو، ئەو دووبەرکی و کاریگەری حیزبایەتی و ناوچەگەرییە وایکرد، زۆربەی ئیش کارەکانی پێشووتر وەک خۆی بەڕێوەنەچێت، ئومێدەوارم ئەو دەستە تازەیەی دەست بەکار دەبن، تووشی ئەو حاڵە نەبنەوە، چونکە خوانەخواستە ئەگەر هەمان ئەو ڕنگدانەوەی پێشوو دووبارە ببێتەوە، ئەم جارەش سەندیکای هونەرمەندان سەرکەوتوو نابێ، کە هیوادارم وانەبێ، من وەک خۆم دوای لێبوردن لەو هونەرمەندانە دەکەین کە نەماتوانی بە پێی خواستەکانی ئەوان کاریان بۆ بکەین”.
هونەرمەندی موزیکژەن (نیاز نوری) وەک (نەقیب)ـی تازەی دەست بەکاربووی سەندیکای هونەرمەندانی کوردستان، لە درێژەی ئامادەکردنی ئەو ریپۆرتاژەدا بەم شێوە دەربارەی کارەکانی داهاتووی سەندیکا گوتی : “لەسەرەتادا دەمەوێ پیرۆزبای ساڵی تازەی لە هونەرمەندانی کورستان دەکەم، هیوادارم ساڵی تازە ببێتە ساڵێکی پڕ داهێنان و کاری جوانی هونەری بێت، رێکخراوی هونەرمەندانی پێشوو لە سەر کۆمەڵێک گیرو گرفت تێپەڕی، دواجار کۆنگرەی دووەمی هونەرمەندان توانی چارەسەر بۆ زۆربەی ئەو گرفتانە بدۆزێتەوە، بتوانێ پەیرەوێکی نوێ سیستەمێکی تازە بۆ سەندیکای هونەرمەندانی کوردستان دابنێ، زۆربەی ئامانج و ئاواتەکانی هونەرمەندانی تێدا جێگر بکات، ئێمە لەسەندیکای هونەرمەندانی کوردستان، هەریەکەمان کۆمەڵێک ئاواتمان هەیە بۆ ئەوەی بە بەباشترین شێوە کارەکانی داهاتوومان دیار و بەرچاو بێت، پێویستە لە ئاست ئەو متمانەیە بین، کە بەدەستمان هێناوە هونەرمەندان لەو کۆنگرەیەدا بە ئێمەیان داوە، پێویستە ئاگاداری ئەوە بین ئەو متمانەیە نەدۆرێنین، بەرنامەی داهاتووی کارکردنمان لەسەر پەیڕەوی پرۆگرامی پەسندکراوی کۆنگرەی دووەم دەبێت، ئەو بڕیار و راسپاردانەی لەو کۆنگرەیەدا دەرچووە، کۆمەڵێک گرفت و کێشەی چارەسەر کردووە، ئەو مادانەی کە لە پرۆگرامی کۆنگرەدا خوێندرایەوە، بە متمانەوە هەمومان پەسندمان کردووە، هەر لەگۆڕینی ناوی رێکخراوی هونەرمەندان بۆ سەندیکای هونەرمەندانی کوردستان، تا دەگاتە دوا بڕگەی مادەکان”.
نەقیبی سەندیکای هونەرمەندانی کوردستان هەروەها گوتیشی : “من هیوادارم بەهاوکاری ئەو هونەرمەندە بەڕێزانەی، کە هاوڕێ لەگەڵ من هەڵبژێردراون بۆ ئەندامی ئەنجومەن، بتوانین کار لەسەر ئەو پەیرەو پرۆگرامە بکەین، کار بۆ داخوازییەکانی هونەرمەندانی کوردستان بکەین، لەهەموویان گرنگتر کار بۆ ئەوە بکەین رووی دەممان بکەینە پەرلەمانی کوردستان، یاسایەک دەربکەین بۆ پاراستنی مافی بەرهەمە هونەریەکانی هونەرمەندان، کە پێم وایە ئەو یاسایە یەکێکە لەگرفتە هەر گەورەرەکانی ئەمڕۆی هونەرمەندان، کە ئەو یاسایە دەتوانێ زۆر کێشەو گرفت چارەسەر بکات، چونکە ئەگەر یاسات هەبوو، دەتوانی باشتر کاربکەی بەرگری لەمافەکانی هونەرمەند بکەی، بەشێوەیەکی گشتی هەوڵی دەیکەشمان لەبەردەست دایە بۆ هونەر و هونەرمەندانیش، هیوادارم هونەرمەندانیش ئەوانەی کە زویر بوون لە سەندیکا دڵیان گەورە بێت بەرەو سەندیکا بێنەوە، ئێمەش دەرگای سەندیکا و دەرگای دڵمان ئاوا دەکەین بۆ هەموو گلەی گازاندەیەک، ئومێد دەکەم دەست لەناو دەست بەیەکەوە بتوانین سەندیکا بنیات بنێین، ببێتە ماڵێک بۆ هونەرمەندانی کوردستان”.
هونەرمەند (چەتۆ نەورۆز) سکرتێری تازە هەڵبژێردراوی سەندیکای هونەرمەندانی کوردستان، گوتی : “دیارە وەرگرتنی ئەو پۆستە بۆ من و هاوڕێنام لە دەستەی تازەی سەندیکای هونەرمەندان، ئەرکێکی قوڕسە لەسەر شانمان، هیوادارم بتوانین لە ئاست داخوازی و مافەکانی هونەرمەندان بین، دیارە بەر لە ئێمەش هەوڵ و ماندوو بوونی ئەو بەڕێزانەی بەر لە ئێمە توانیان چەندین کاری باش و جوان بکەن، هەوڵ و ماندوو بوونی ئەوان بەرز دەنرخێنین و بەتایبەتی هەوڵەکانی مامۆستا (ئەحمەد سالار و فەریدون دارتاش)، هیوادارم ئێمەش درێژە پێدەری هەوڵ و خەونەکانی ئەوان بین بۆ هونەرمەندان”.
(چەتۆ نەورۆز) هەروەها ئەوەش راگەیاند : “ئێمە وەک دەستەی تازەی سەندیکای هونەرمەندانی کوردستان، بە ئەجیندایەکی تازەوە دەمانەوێ لەمەودوا کاربکەین بۆ داخوازییەکانی هونەرمەندان، هەرچەندە ستافی بەر لە ئێمەش هەوڵی زۆر جوانیان هەبوو بۆ هێنانەدی خواستەکانی هونەرمەندانی کوردستان، ئێمە لە چەند رۆژی داهاتوودا چەند کۆبوونەوەیەک ئەنجام دەدەین، چەند بڕیاڕێکی تازە دەدەین بۆ کارەکانی داهاتوومان، کە من دڵنیام ئەو هاوڕێیە بەڕێزانەی لە دەستەی تازەی سەندیکای هونەرمەندان دەست بەکار دەبن، بە پەرۆشەوە دبن بۆ ئەوەی سەندیکا بکەن بە سەکۆی داواکار و مافەکانی هونەرمەندانی کوردستان بە بێ جیاوازی”.
هونەرمەند (عەلی ئەحمەد) ئەندامی ئەنجومەنی پێشووی رێکخراوی هونەرمەندان بەم شێوەیە هاتە ئەخاوتن و گوتی : “من پیرۆزبای لەو دەستە تازەیەی سەندیکای هونەرمەندان دەکەم، هیوادارم ئەوان وەک ئێمە نەبن و، زۆر لە ئێمە کارا تر و باشتر بن بۆ داخوازییەکانی هونەرمەندان، ئومێدم وایە ئەو کارانەی ئێمە پێمان کرا ئەوان بتوانن نیوەی جێ بەجێ بکەن، هەرچەندە من پێم وایە ئەوانیش ناتوانن بەسەر ئەو هەموو گرفتانە زاڵ بن و کە بۆمان بەجێهشتوون، تەمنا دەکەم بەرۆحیەتێکی هونەرمەندانە کار بۆ هونەرمەندان بکەن، دوور لەگیانی حیزبی و ناوچەگری بە هەستێکی هونەری و کوردانە کار بۆ داخوازییەکانی هونەرمەندان بکەن، چونکە هونەرمەندان هەموویان دەبێ ئەو ڕاستیە بزانن، کەس خاوەن و خەمخۆری ئێمە نیە بەڵکو دەبێ خۆمان ئەو خەمە لەکۆڵ بگرین و یەکدەست و یەکگر بین بۆ بەدەست هێنانی ماف و داواکارییەکانمان، ئەگەر وانەکەین بڕوابکەن ئەو دووبەرکی و ناتەباییەمان زیانی زیاترمان پێدەگەینێت، هەروەک لەرابردوش ئەو زیانەمان بەچاوی خۆمان بینیومانە”.
هونەرمەند لەبەشێکی دیکەی قسەکانی دا گوتیشی : “ئەو کۆنگرەیە، کە کۆنگرەی دووەمی هونەرمەندانە دەبسترێ، دەبوایە دەمێک بوو ببەسترایە بەڵام نەکرا، ئەو دەستەی لە ئێستاوە دەست بەکار دەبن، پێویستە ئاگاداری ئیش و کارەکان بن و بە پەیرەو بەرنامەیەکی باشتر لەداهاتوودا کارەکانیان دەست پێ بکەن”.
هونەرمەندی گۆرانیبێژ (لوقمان سەلیم) ئەندامی کۆنگرەی دووەمی سەندیکای هونەرمەندانی کوردستان، بەم شێوەیە هاتە ئاخاوتن و گوتی : “بەستنی دووەمی کۆنگرەی هونەرمەندانی کوردستان، جێگای ئەوەیە ئومێدێکی تازە بخاتە دڵی هونەرمەندانەوە، ئێمەش بەو رێژە بەرچاوەی ئەم جارە بەرەو هۆڵی کۆنگرە هاتوین و لەهەموو شارەکانی کوردستانەوە، بەو ئامانجە هاتوین بتوانین بەهەموو لایەکمان سەندیکایەکی تۆکمە و چالاک بخەینە سەرپێ بۆ داهاتوو، ئەو قسەیەش بۆ ئەو مەبەستە ناکەم بڵێم سەتافی پێشووی رێکخراوی هونەرمەندان هیچیان نەکردووە، نا بە پێچەوانەوە ئەرکی ئەوانیش زۆر گران بوو بەرامبەر بە بارودۆخەکان، بەتایبەتی یەکخستنەوەی دوو سەندیکا و کارکردن بۆ یەکریزی هونەرمەندان، دەستیان خۆشبێ، بەڵام دەکرا هەندێک کار و پرۆژەی گرنگ هەبوو بۆ هونەرمەندان و رەوشی هونەری کوردی پێویست بوو کاری بۆ بکرێت، بەهەر حاڵ لەداهاتوودا هیوادارم ئەوەی نەتوانراوە بکرێت، بەڵکو هەوڵ بدرێت ئەو ستافەی لە ئێستاوە دەست بەکار دەبن، بەچاکی ئەو کار و چالاکی و ئەرکانە بە ئەنجام بگەینن”.
دەربارەی باس و خواست ناو کۆنگرە، لەسەر رەوشی هونەری کوردی و ئەو قەیڕانەی هەندێک لە لایەنە هونەرییەکان تووشی هاتوون، (لوقمان سەلیم) گوتی : ” لەناو کۆنگرەدا بەشێوەیەکی گشتی باس لە هەموو بوارەکان کرا ، باس کردن لەرەوشی (گۆرانی، موزیک، شانۆ، دراما و سینەما) خاڵی گرنگی هەڵوەستە کردن بوون، لەلایەن هونەرمەندانی بەشدار بوودا، چەندین تەوەری گرنگ و هەستیار دەربارەی کێشەو گرفتەکانی ئەمڕۆی هونەری کوردی خرایە بەرباس و گفتوگۆی لەسەر کرا، ئیتر هیوادارم سەندیکای ئەو خاڵانەش بەهەند وەربگرێت و بتوانێ کاریان بۆ بکات”.
هونەرمەندی بە ئەزموونی بواری شانۆ و دراما (زاهیر عەبدوڵڵا) لە کاتی ئامادە کردنی رپۆرتەکەمان، ئەویش بەم شێوەیە هاتە ئاخاوتن و گوتی : ”
ماوەیەکی زۆرە هەوڵدەدرێت ئەو کۆنگرەیە ببەسترێ، سوپاس بۆ خوا بەستراو گەیشتە ئەو قۆناغەی، کە کۆتایی بە ئیش و کارەکانی بهێندرێت و دەستەیەکی تازە بۆ سەندیکای تازە دروست بکات، ئەوەی کە لەکۆنگرەدا لەماوەی ئەو (3) رۆژەدا باسی لێوە کرا، هەموویان بابەتی گرنگ و هەستیار بوون، هیوادارم ئەو دەستەی تازە دەست بەکار دەبن، کار بۆ ئەو بابەتانە بکەن، لەهەمووی گرنگتر پاراستنی یەکریزی و نەهێشتنی ناکۆکی نێوان هونەرمەندان و ناوچەگەری و شارچێتی، کە ئەوانە کاریگەری زۆر خراپ بۆ هونەر و هونەرمەندانیش بەجێدەهێلێت”.
هونەرمەند (زاهیر عەبدوڵڵا) گوتیشی : “پێویستە هونەرمەندان بەچاوی رێزەوە سەیری سەندیکا بکەن و پاڵپشتی ئەو دەستە تازەیە بکەن، هەروەها پێویستە ئەو ستافەی ئێستاکەش دەست بەکار بوون، لەخزمەت داواکاریەکانی هونەرمەندان بن، بەشێوەیەکی چالاک خزمەتی داواکاری و مافەکانی هونەرمەندان بکەن، هیوادارم سەندیکا وەک دەزگایەکی سەربەخۆ ببێتە پاڵپشتی هونەرمەندان، بۆ ئەوەی هونەرمەندانی کورد لەو بێکەسیە رزگاریان بێت”.
هونەرمەندی موزیکژەن (فەرهەنگ غەفور) بەڕێوەبەری کارگێری و دارایی هەڵبژێردراوی سەندیکای هونەرمەندانی کوردستان، دەربارەی کار و پرۆژەکانی داهاتووی سەندیکا گوتی : “دوای ئەوەی کۆنگرەی دووەمی هونەرمەندانی کوردستان، بەسەرکەوتووی کۆتایی بەکارەکانی هێنا، یەکێک لە پرۆگرامەکانی کۆنگرەی دووەم ئەوەبوو، ناوی رێکخراوی هونەرمەندان گۆڕا بۆ سەندیکای هونەرمەندان، دیارە ئەو هەنگاوە هەنگاوێکی گرنگ بوو، دیارە لە گۆڕینی ناوەکەوە هەنگاوێکی دیکەمان ئەوە دەبێت، رێکخراوەکە بەرەو سەندیکایەکی پیشەیی ببەین، کە زۆر گرنگە ئەو هەنگاوە بگرینە بەر، بۆ ئەوەی بتوانین داکۆکی بکەین لەماف و داخوزایەکانی هونەرمەندان، چونکە ئەو دروشمەی کۆنگرەی دووەمی هونەرمەندان هەڵیگرتبوو (پیشەی… جوانکاری… داهێنان) پێویستە لەدوای کۆنگرەو دەستبەکار بوونی ئێمە، ئەو سێ دروشمە بەچاکی کاری بۆ بکەین، من ناڵێم پێشتر هیچ نەکراوە، ستافی بەر لە ئێمەش ماندوو بوون کاریان کردووە، بەڵام پێویستە ئێمەش کار بۆ ئەو بابەت و کارانە بکەین، کە تا ئێستا وەک خۆی ماوەتەوەو کاری بۆ نەکراوە، جگە لەوانەش ئەو پێشنیاز و پرۆژە و بابەتانەی لە کۆنگرەدا باسیان لێوە کرا، ئەگەر ئێمە بتوانین لە 50% سەرکەوتووبین لە جێ بەجێکردنیان، پێم وایە سەندیکا بەرەو ئاستێکی زۆر باشتر دەبات”.
عەبدولغەفار عەبدوڵڵا
